جشن تیرگان یادآور چند رویداد است که  همه آنها شکوهمند هستند و غرورآفرین. پیکار ستاره تیر یا تیشتر با دیو خشکسالی یعنی اپوش، و در این زمینه تیر یا تشتر یشت را داریم که در بخشی از آن آمده است؛ تشتر، ستاره‌ی رایومند فرهمند را می‌ستاییم که شتابان به سوی “فراخکرت” بتازد
رویداد دیگر جنگ میان ایران و توران و تعیین مرز دوکشور با تیری است که آرش کمانگیر پرتاب می‌کند
تیرگان یادآور خشکسالی بزرگی نیز هست که روی داده بود و تیشتر پس از درگیری با اپوش و در پی سه روز نبرد بی امان، به نزد پروردگار می‌آید و از او یاری می‌جوید و به خواست خداوند بر اهریمن خشکسالی پیروز می‌شود و آب ها می‌توانند بدون جلوگیری به کشتزارها و چراگاه‌ها جاری شوند. باد ابرهای باران زا را به این سو و آن سو راند و باران های زندگی بخش بر هفت کشور زمین فرو ریخت. از این رو برای این پیروزی ایرانیان این روز را به جشن پرداختند
این آیین خجسته با این پیشینه زیبا و آکنده از غرور، چهارمین جشن ماهانه ایرانیان به شمار می‌رود که در آغاز تابستان است و در قدیم دوره‌ای ده روزه داشت و از تیر روز از تیرماه، روز سیزدهم آغاز‌می‌شد و در باد ایزد یعنی روز بیست و دوم پایان می‌گرفت. در گاهنامه کنونی زرتشتیان از روز دهم تیرماه آغاز می‌شود و روز نوزدهم پایان می‌پذیرد
در قدیم تیرگان را « تیروجشن» می‌نامیدند و برایش اهمیت فراوانی قایل بودند. لباس و پوشاک نو می‌پوشیدند، نقل، شیرینی، میوه و خوراک‌های سنتی و ویژه آماده می‌کردند. پیش از این روز، خانه را خوب پاکیزه می‌ساختند و بامدادان شست و شو می‌کردند، خواندن دو نیایش« خورشیدنیایش» و « مهرنیایش » از اوستا را بسیار نیکو می‌دانستند
شاید « تیروجشن» یکی از شادترین جشن های کهن ایرانی بوده است. در این جشن پیش از همه بچه ها بهره می‌بردند. با تارهای نخی و رنگینی که به مچ دست می‌بستند در کوچه ها و خانه‌ها و بام‌ها می‌دویدند، ترانه می‌خواندند و کنار نهرها، جوی‌ها و تالاب‌ها به هم آب می‌پاشیدند و یا در آب می‌پریدند
درباره شوند(دلیل) این کار نیز گفته‌اند که شاید نشانه‌ای از رنگ‌های رنگین‌کمان است که هرگاه درآسمان پدید می‌آید، آن را یادآور تیروکمان آرش می‌دانند و ده روز بعد نیز که به باد می‌سپارند، نشانه‌ای از رها شدن تیر این دلاور است که مرزهای میان ایران و توران را مشخص کرد